Anavatanı Mut olan ve nesli tükenmek üzere olan yerel zeytin çeşitleri literatüre giriyor. Gen Kaynakların Karakterizasyonu ve Muhafazası Projesi Kapsamında, geçtiğimiz yıl başlatılan çalışmalara hız verildi.
Mut’ ta bulunan ve Dünya’da eşi benzeri olmayan yerel zeytin çeşitlerinin tescili ile ilgili çalışmalar hız kazandı.
Geçtiğimiz yıl, Bornova Zeytincilik Araştırma Enstitüsü tarafından başlatılan çalışma kapsamında görevli uzmanlar, nesli tükenmeye yüz tutmuş Mut zeytin çeşitlerinin literatüre kazandırılması ve tescili için tekrar Mut’a geldiler.
Geçtiğimiz yıl tespit edilen zeytin ağaçlarının, çiçek dönemindeki durumunu ve davranışlarını inceleyen uzmanlar, DNA analizi yapıldığını ve numunesini aldıkları Mut zeytinlerinde benzerlik araştırması yapıldığını kaydettiler. Dal, yaprak ve meyve numunelerinin analizlerinin yapıldığını dile getiren uzmanlar, zeytin tiplerinin eşsiz olduğu kararına vardıklarını söylediler. Bahsi geçen Mut zeytinlerinin çeşit olarak tescil edilmesi amacıyla, çiçek döneminde alınan numuneler de incelenecek.
Tescil edilecek Mut zeytinleri arasında Mut Çöp Aşı Zeytini (Yağlık), Mut Yağ Aşı Zeytini (Yağlık) ve Mut Topal Aşı Zeytini (Sofralık Siyah) bulunuyor.
Emsalsiz Mut zeytin tiplerinin, çeşit olarak tescillenmesi amacıyla Mut’a gelen uzmanlar arasında; Dr. Mehmet HAKAN, Yüksek Ziraat Mühendisi Zeytinyağı Tadım Uzmanı Neslihan UZUN ve Ziraat Mühendisi Uğur GÜLOĞLU bulunuyor.
İZORYA’DA MİNİ TOPLANTI
Mut zeytinlerinin çeşit olarak tescillenmesi amacıyla Mut’a gelen heyet; konu ile ilgili fikir alış-verişinde bulunmak için İzorya Zeytinyağı ve İzorya Zeytin Üretim Tesislerini ziyaret etti ve konu ile ilgili olarak İzorya Zeytinyağı Yetkilisi Erdoğan ŞENTÜRK ile görüş alışverişinde bulundular.
ŞENTÜRK, “Mut’un Tarihi M.Ö. 2000 Yıllarına Dayanıyor”
Mut ilçesinde zeytin üretiminin çok eski yıllara dayandığını belirten Ziraat Mühendisi ŞENTÜRK, “Son yıllarda ilçemizde zeytin ağacı varlığı, 15 milyona ulaştı” dedi. Mut zeytininin önemli özelliklerinden bahseden Erdoğan ŞENTÜRK; “İlaçsız zeytin sadece Mut’ta yetişiyor, diğer yörelerde en az 7 kere tarım ilacı kullanılır, bu özelliğiyle Mut Zeytini eşsizdir” şeklinde konuştu. Son yıllarda minör çeşitlerin ön plana çıktığını ifade eden ŞENTÜRK, Mut Çöp Aşı zeytinlerinin ve Mut Yağ Aşı zeytinlerinin sağlığa yararlı bileşenler açısından çok zengin olduğunu, yüksek polifenol değerlerine sahip olduğunu dile getirdi. Şentürk ayrıca, “Kleopatra’da Mut zeytinini kullanıyormuş” dedi.
YEREL ÇEŞİTLER UNUTULMAMALI
Yerel zeytin çeşitlerinin çok önemli olduğunu kaydeden ŞENTÜRK, şunları söyledi: “Son yıllarda yerel çeşitlerimiz olan; Mut Çöp Aşı Zeytinleri, Mut Yağ Aşı Zeytinleri ve Mut Topal Aşı Zeytinleri’nin periyodisite, ağacın büyüklüğü, çeşitlere talep olmaması gibi çeşitli sebeplerle kesilmeye başlandığını fark ettik ve bu zeytinlerin önemini anlatmak amacıyla yerel çeşitlerimizde yüksek fiyat uygulaması yaparak dikkat çekmek istedik ve bu güne geldiğimizde başarılı olduğumuzu görüyoruz. Nesli yokolma tehlikesiyle karşı karşıya olan zeytinlerle ilgili yapılan çalışmalar bizi çok mutlu ediyor, Bornova Zeytincilik Araştırma Enstitüsüne ve Mersin Valiliği’ne teşekkür ediyoruz.”
UZMANLAR MUT ZEYTİNYAĞI’NI TATTILAR
Mut yöresinin yerel zeytin çeşidi olan Mut Çöp Aşı Zeytin Çeşidi’nden elde edilen yağı tadan Bornova Zeytincilik Araştırma Enstitüsü uzmanları; Mut Çöp Aşı Zeytini’nden elde edilen Mut Zeytinyağı’nı çok beğendiler, yakıcılığının ve meyvemsiliğinin üst seviyede olduğunu dile getirdiler. Ayrıca zeytinyağı tadım uzmanı olan Ziraat Mühendisi Neslihan UZUN, tattıkları Mut Zeytinyağı’nda kusur olmadığını dile getirdi.
