Başlığa bakarak çoğu kişi aşkı bir şekilde tanımlamamı bekleyecektir. Yirmi yüz yıldır tanımlanan birçok çelişkili aşk tanımı olduğunu düşünürsek, net bir tanım yapmak yerine olduğunu kabul edeceğim sanırım. Aynı zamanda ne zaman bir yazar aşkı tanımlamaya çalıştığında türlerinden bahsetmekten uzaklaşırsa, kendi önyargıları ortaya çıkarmaktadır. Aşkın tek düze bir şekilde tanımlayamıyor oluşumuzun nedeni ise her kişinin biricik olması, herkesin duygu yoğunluğu ve yansıtmasının birbirinden oldukça farklı olmasından kaynaklanmaktadır.
Psikoloji dünyasında aşkla ilgili çalışmalardan bahsettiğimizde akla gelen ilk isim John Alan Lee olmaktadır. John Lee aşkı ifade ederken tek düzelikten yakınmış ve aşkın aslında çeşitlilik üzerine dayandırılması gerektiğini savunmuştur. Bu bağlamda aşk türlerini 6 başlık altında toplamıştır: tutkulu aşk, arkadaşça aşk, oyun gibi aşk, sahiplenici aşk, mantıklı aşk ve özgeci aşk’tır.
Aşk Türleri:
Tutkulu Aşk:
Bu aşk türünde kişiler ilk görüşte aşka inanırlar ve aşık olmayı isteme eğilimindedirler. İlişkilerinde genellikle tek eşli olurlar ve bir ilişki sonlanmadan diğerine başlamazlar. İlişkiye dair ilk adımlar olabildiğince detaylı bir şekilde akıllarındadır ve karşısındaki için sürekli yeni şeyler yapma peşindedir. Aşık olma süresi çok kısa olmakla birlikte ayrılma süreçleri de bir o kadar sancılı olur.
Oyun Gibi Aşk:
Bu aşk türünde kişi merkeze her zaman kendisini yerleştirir ilişkide çok fazla verici olmazlar fakat karşıdan alabildikleri kadar almak isterler. Aynı anda birden fazla kişiyle romantik ilişki yaşayabilirler. Geleceğe yönelik planlar yapma, bağlılık kurma eğiliminde değillerdir. Bu kişiler partnerlerine kendilerini açmadıkları gibi zora geldikleri zaman başka bir aşka yelken açarlar.
Arkadaşça Aşk:
Hayat boyu arkadaş olarak da tanımlayabileceğimiz bu kişiler birbirlerine karşı bağlı, fedakar ve duyarlıdır. Aslında bir “aşık olma” deneyimi değildir. İlişkide sabit bir rutini, güveni ve rahatlatıcı etkiyi tercih ederler. Fiziksel etkileşime çok fazla önem vermezler, partnerlerinde aradıkları belirli fiziksel özellikler yoktur.
Lee’ ye göre bu 3 aşk türünün bir araya gelmesiyle ikinci bir aşk stili oluşturulabilmektedir.
Mantıklı Așk:
Devam edileceğine ve olumlu gelecek sağlayabileceğine inanılan ilişkilerdeki eşlere duyulan aşk türüdür. Mantıklı aşıklar, sosyal ve kişisel özellikleri temel alarak, birlikte olduğu kişiyle uyum ararlar. Onlar için birlikte oldukları kişilerin özgeçmiş (din, eğitim, aile özellikleri) çok önemlidir.
Sahiplenici Așk:
Kıskanç, güvensiz, obsesif, biraz da patolojik aşk türüdür. Sahiplenici âșıklar ilişkilerinde güvensiz olma ve sürekli olarak birlikte oldukları kişi kaybetme korkusu yașama eğilimindedirler. İlişkileri sorunlu bile olsa, genelde bitiremezler ilişkiyi bitiren çoğunlukla eșleri olur. Ayrıca, ayrılığın olumsuz etkilerini uzun süre üzerlerinden atamazlar, ilişkilerinde ve ilişki bittikten sonra acı çekmekten hoşlanırlar.
Özgeci Aşk:
Karşısındakini kusurlarına rağmen seven, onun iyiliğini kendi iyiliğinden çok düşünen aşk türüdür. Özgeci aşıklar aşkla vermeye inanırlar, çünkü herkes bunu hak eder. Onlar așkı hissetmeyi görev gibi algılarlar, ancak aşktan hiçbir beklentileri yoktur. Genelikle bağışlayıcı ve destekleyicidirler. Birlikte oldukları kişiyi korumak için yoğun bir gereksinim duyarlar.
