Septimus Severus – Cendere Köprüsü / Karakuş Tümülüsü / Arsemia Kabartmaları ile Kalıntıları / Kahta Kalesi
Deprem sonrası süreçte bölgeye destek amaçlı yaptığımız yolculuklarımızdan dördüncüsünü gerçekleştirdiğimiz Adıyaman’da, çalışmalarımız bittikten sonra bu kez eski çağ uygarlıklarından günümüze kalan yapıların son durumunu öğrenmek üzere ek olarak bazı önemli yerlere gidip burada kalış süremizi uzattık…
Septimus Severus döneminde yapılan günümüz adıyla Cendere Köprüsü, Nemrut Dağı doğu batı bakı yontuları, Arsemia Tepesi Kabartmaları, Kahta Kalesi, Taş köprü, Karakuş Tümülüsü gidip gördüğümüz yapılar ile yerler oldular…
İlk günün sonu yaklaşırken geceyi araç içinde Nemrut Dağı yolunda olan Kahta’ya bağlı kırsal yerleşim Kocahisar Obası’na yakın Arsemia kalıntılarının bulunduğu tepe doruğunda geçireceğiz… Üzerinde bulunduğumuz doruktan bakınca çevremizi saran uzak dağlarda tek tük bazı ışıklar belli belirsiz göz kırparcasına ancak yanıyordu… Issızlığın koynundaki o ürpertici sessizlikte, araç içinde uyuyarak geçirdiğimiz gecenin öncesinde ise gökyüzü kararmadan Septimus Severus’un yaptırdığı Cendere Köprüsü’nü, Yeni Kahta Kalesi’ni, Arsemia kalıntıları ile kaya kabartmalarını sağlam olarak görebilmiş olduk… Yalnız Arsemia kalıntılarının bulunduğu tepenin doruk bölümüne tırmanıp çıktığımızda, burada derin çatlaklar oluştuğunu, toprak kayması ile karışık kaya düşmelerinin yaşandığını da gözlemledik… Öyle bir yükseklikteyiz, öyle yüksek doruklarla çevriliyiz ki bu gördüğümüz alan gibi belki en az 1000 kez daha büyük bir alanda deprem dağları yerinden kaldırıp zıplatmış, tüm bu büyük alanın üzerine oturduğu yerkabuğunu başka bir yöne kaydırmıştı… Bunun nasıl büyük bir güç olduğunu ancak böyle korkutucu yükseklikteki dağların doruklarına çıkınca daha iyi anlayabiliyorsunuz… Baş edilemez böylesi büyük bir güç…
Ertesi gün erkenden uyanıp, yalnızca 8 km uzağımızda bizi bekleyen 2180 metre yükseltide doruğu ölçülen Nemrut Dağı’na doğru yol aldık… Bizden başka kimsenin olmadığı dağda kar, bir çok yeri kaplamış, esen buz gibi yel ise belli ki burada yaşamı kış ayları boyunca olanaksız kılmaktaydı… Bu öyle bir soğuktu ki yüzümüz kasılıp tutulacak diye korkarak, yelin gücüne karşı direnerek doruğa doğru yürümeye çalıştık… Sonunda başardığımız varış ile dağ doruğuna taşlarla yığılmış olan tümülüsün çevresinde doğu ile batı eteğindeki yontuları da tek tek inceleyip sağlam olduklarını görüntüleyerek düşüp kaymadan geri döndük… 2000 metrenin üzerinde karlar arasında yaptığımız bu yürüyüş gidiş geliş 3 km tutmuş oldu…
Nemrut Dağı’nın ayaz kesen soğuğundan ayrılıp daha ılık olan ovalık düzlüklere doğru geri indiğimizde, Kahta Kalesi’nin üzerine oturduğu kayaç tepe ile Arsemia kalıntılarının üzerine oturduğu yüksek tepe arsasında akan güçlü çayın üzerine örülü taş köprüyü incelemek için bu kez yarlık ağzına vardık… Bu alana önceki gün doruğuna çıkmış olduğumuz Arsemia Tepesi’nden çok sayıda kaya yuvarlanmış ancak köprü bunlardan korunabilmişti…
Depremin etkisini az gösterdiği Kahta ilçesinden Adıyaman kent içine doğru ilerlediğimiz geri dönüş yolumuz üzerinde bulunan Karakuş Tümülüsü’ne vardık… Tümülüs çevresindeki dikili taşlardan yalnızca Tokalaşma Anıtı’nın yıkılmış olduğunu gördük…
Adıyaman’daki bu dağlar, batı ucu Aydın ile Muğla illerine dayanan, doğu ucu İran’da Şiraz berisine değin uzanan 3000 km kuş uçuşu uzaklıkta ölçülen sıra dağların bir bölümünü oluşturuyor… Adıyaman’ın batı komşusu Kahramanmaraş’tan ise bu sıra dağlara bitişen bir kuyruk biçiminde düşünebileceğimiz, güney ucu Yemen’e değin yine 3000 km kuş uçuşu uzaklıkta ölçülen başka bir sıra dağ oluşumu uzanmakta… Yer yer ırmak geçişlerinin kestiği sıra dağların çizgisi üzerinde yeryüzünü örten yerkabuklarının çarpıştığı çizgilerde güçlü depremler oluşmakta…
Uğramış olduğumuz eski çağ kalıntıları bulunan yerlerin yükselti ile belirli konumlara uzaklık değerlerini şimdi size ek olarak vermek istiyorum… Arsemia doruğu 875 metre, Kahta Kalesi 730 metre, Kahta Köprüsü 650 metre, Cendere köprüsü 620 metre, Karakuş Tümülüsü 920 metre, Adıyaman Kalesi 700 metre yükseltide konumludur… Nemrut doruğu ile Arsemia tepe doruğu kuş uçuşu 8,6 km, Kahta Kale doruğu 8,5 km, Kahta Köprüsü 8,7 km, Cendere Köprüsü 12,8 km, Karakuş Tümülüsü 18,3 km, Adıyaman Kalesi 47,7 km kuş uçuşu uzaklıkta yer almaktadır…