Yarlıkların Buluşma Yeri, Suların Kavşağı

Mut kent içinde Karacaoğlan Korusu’nun kuş uçumu 20 km doğu yönünde konumlu olan Dereköy, dört ayrı yarlık ile bunların içinde akıp gelen suların değişik yönlerden gelerek buluştuğu çok önemli, suyu bol, verimli bir kırsal yerleşimdir…
Dereköy’de buluşan bu yarlıklar; Mara – Kıca, Göğden – Çömelek, Çukurbağ – Pamuklu, Çatak – Karacaoğlan yönlerinden süyüp gelirler… Bu kırsal yerleşim (36,639165, 33,659628), karayolu ile bağlı bulunduğu ilçe olan Mut kentine, Kelceköy – Bağcağız – Zeyker Yaylası – Hacıahmetli – Narlı – Pamuklu yolu üzerinden 35 km, Silifke yönünde bir bölümü ilerlenip (29km) sonra doğu yönde sola sapıp ayrılınan Çortak – Kürkçü (Sarıkavak) – Kayabaşı – Çınarlı üzerinden gelen yolla 52 km tutmaktadır…
Dereköy kırsal yerleşiminin yayıldığı alan içinde en alçakta kalan yer, deniz düzeyinden 450 metre yükseltide ölçülür… Dereköy yerleşimi içindeki köprü konumu başlangıç alındığında, Kemenli ile Tuğrul kırsal alanlarının kesişim çizgisinde, Kocabük – Kazıklıbük dolayında saptadığımız en yakın Göksu Irmağı keyi (36,518341, 33,525203) kuş uçuşu 18 km uzaklıkta, Dereköy içinden akıp gelen Kurtsuyu olarak bilinen küçük akarsuyun Göksu Irmağı’na kavuştuğu konum (36,497348, 33,544126) yine kuş uçuşu 18 km, bu konuma yatağın kıvrımları ölçülerek ilerlendiğinde 26,5 km, en yakın deniz kıyısı olan Taşucu kenti (Anamur yönü) çıkışındaki küçük koya (36,316401, 33,868708) 40,5 km kuş uçuşu uzaklıkta olduğunu görürüz…
Dört ayrı yarlık ile bunların içinde akan suların ikisi olan Mara – Kıca ile Göğden – Çömelek suları, Dereköy’e varmadan önce, Kıca Yarlığı içinde birleşirler (36,656761, 33,663036)… Bu birleşim yerinin Kıca Yarlığı içinde olmasının nedeni, Göğden yönünden gelen yarlığın önünde tepelerin yükseliyor olması, böylece yarlığın Dereköy’e varmadan kendini o tepe gerisinde sonlandırması, ancak içinden akıp gelen suyun tepe içinde bir yarığa girip çıkışının Kıca Yarlığı’na sızarak varması olarak açıklayabiliriz…
Birbirinden ayrı çok sayıda uydu üzerinden izini sürdüğümüz bu yarlıklar ile içlerinden akıp gelen suları izlediğimizde, Göğden Yarlığı içinden akıp gelen suyun önünde yükselen bir tepenin engellemesinden dolayı, tepe gerisinde bir göl birikintisi oluşması gerekirken, incelediğimiz uydu görüntülerinde bunun gerçekleşmediği saptanmıştır…
Yerine gidip çıplak gözle o konumu inceleyemesek de tepe gerisinde suyun bir yarık içine giriyor olması üzerine kurguladığımız varsayım elde ettiğimiz tek sonuçtur… Bu varsayıma dayanağımız ise Dereköy’e ikinci kez gidişimizde, Kıca Yarlığı’na girerek yörede Araca denilen konuma varmadan önce beride, yarlık ağzından ise yaklaşık 1 km içeride bize gösterilen su kavuşumu yerinde Göğden Yarlığı’ndan gelip tepe arkasında kaya yarığına giren suyun çıkış konumunu (36,656761, 33,663036) yine kaya yarığı olarak görmemizdir.
Bu su birleşim yeri konumunun içe doğru gerisinde, Kıca Yarlığı içinde kalan, su yatağı çevresinde sıkışık düzlüğe Araca denilmektedir… Araca’da yayılı tarım alanları tapu belgelerine göre yine Mut’a bağlı olan Karacaoğlan kırsal alanı içinde kalır.
Araca’nın batı yön bitişiğinde, 2,5 km boyunca yükselip uzanan tepe sırtları Göğden ile Kıca yarlıklarını birbirinden ayırıp onların açıkça kavuşmasını engeller… Bu 2,5 km uzunluğundaki sırtın başladığı yerde, Pamuklu ile günümüz Karacaoğlan’ını birbirine bağlayan kıvrımlı yol geçer… Yolun geçtiği iki yarlık arası alçak yükseltide, eski Karacaoğlan (36,676564, 33,676321) yerleşiminin kurulu olup terk edildiği bilgisi bulunmaktadır…
Devam edecek…