Türkiye çok önemli bir değerini kaybetti. Halbuki Doğan Cüceloğlu, kaybedilince anlaşılan değerlerden değildi. Gerek kitaplarına olan talepten gerekse konferans ve seminerlerine olan katılımlarından ne kadar değerli olduğunu anlamak zor değil. Üniversitede ilk gördüğüm İnsan ve Davranışı kitabı, psikoloji bilimine oldukça katkı sağlayan bir kitap olmakla birlikte kişisel olarak da bana kattığı anlam paha biçilemezdi. Her kitabında kişinin kendisine ayrı bir anlamı olan Sayın Cüceloğlu ‘nun, asıl gayesi bence insanlara birey olmanın önemini ve her bireyin içindeki ekibi bulup onunla hayatın anlamını bulmasını anlatıyordu. İzlediğim bir videosunda ilk kitabına ve yazın hayatına yön veren düşüncelerinden bahsediyordu. Oldukça önemli olan bu düşüncelerden bahsetmek isterim.
1976 ve 1980 yıllarında çocuklarından ayrı kalmasının acı bir deneyim olmasını ve kendisine bazı çıkarımlarda bulunarak farkındalık geliştirdiğinden bahsetmiştir. İlk kitabı yazma serüveni de bu deneyimleri ve çıkarımlarıyla başlamıştır. Cüceloğlu, ilk kitabı İnsan İnsana’yı 1979 yılında çıkarmıştır. Bu kitaba yön veren unsurlarından birisinin kendisine hayatta ben var mıyım?sorusunusorduğunu ve herkesin kendisine bu soruyu sormasını gerektiğini belirtmiştir. O yıllarda bu sorunun cevabını ararken kendisinin bir kültür robotu olduğunu farkettiğini söylemektedir. Sevgili Cüceloğlu, inanması gerekene inanan, düşünmesi gerekeni düşünen en önemlisi hayatına elalemin söyledikleriyle yön veren kişilerin bir kültür robotu olduğunu söylemektedir. Bu yıllarda asıl önemli olanın, kendisinin kültür robotu olduğunu anlayıp ve farkına vardığını söylemektedir. Artık geleceğini inşa etme noktasında, bu durumu değiştirmesi gerektiğini anlamış ve her şeyden önemli olan kendisinin ne istediği ve bir birey olarak babalık görevini yerine getirmek istediğini anlamıştır. Geleceği inşa etme noktasında da, asıl önemli olan bireyin, kültür robotu olmayı tercih etmesi ya da tamamen o kişi olduğunun farkında olması gerektiğini vurgulamaktadır. Geleceğe adımlar atarken, sevgi, saygı, işbirliği, sorumluluk ve halden anlamanın önemli unsurlar olduğunu da belirtmektedir.
Kendisinin konferansına katılmış bir kişi olarak şanslı hissettiğimi söylemek isterim. Kendisi de kitaplarında olduğu gibi, konferans ve seminerlerinde de asıl durduğu nokta bireyin birey olarak önemli olduğunu farkına varması ve geleceğini bilinçli bir şeklide sorumluluk alarak inşa edilmesi gerektiğini, her bireyin işbirliği ve uyumla çalışan ekibinin olmasını başardığı takdirde yaşamı anlamlı kıldığını söylemektedir. Aynı zamanda, Türkiye’de doğan her bir çocuğun olabileceğinin en iyisi olabilmesine hizmet etme isteğinden bahsetmiştir. Doğan Cüceloğlu’ nun hayatını daha yakından tanımak isterseniz, kendisin hayatı ile ilgili kaleme aldığı Damdan Düşen Psikolog ve Canan Dila’nın İnsanı Ararken kitabına bakmanızı öneririm. Aynı zamanda Türkiye yazınına katkı sağlayan kitaplarını okumanızı tavsiye ederim. İyi ki Türkiye’den ve psikolojiden Doğan Cüceloğlu geçti.
“Aynada gözlerinin içine rahat rahat bakarak söyleyemeyeceğin şeyleri yapma, çünkü senin en önemli gücün bu gözlere rahatça bakabilmekte saklıdır”
Doğan CÜCELOĞLU