Yörede inanış gereği, geçtiğimiz Çarşamba günü eşim Nuran Üçyıldız, dostumuz Mevci Arslan ile birlikte Gökbelen Yaylasından Kırtıl Dede’ye ziyarete gittik. İstanbul Kartal’da yaşayan Kırtıl Dede torunlarından Kadir Kırtıloğlu gelmiş, türbeye atalarının mezarını yaptırmış. Üzerine de Arapça yazılar yazılmış hece taşını koydurmuş. Görünce irkildim. 1950’li yıllarda Orman İşletmesi tarafından yapılan mezarına süslü boyalı taşlarla ile çok anlamlı bir hece taşı konmuştu. Özellikle Kırtıl Köyünden gelen ziyaretçilerin tepkilerine biz de ortak olduk.
1946 yılında Muzaffer Sarısözen, Gökbelen Köyünde Sadık Taşucu’nun evinde Ahmet (Felteş) Duman’dan ezgileri derlerken:
“Felteş köyün neresi?”
Durur, düşünür ve söyleyiverir:
“Kırtıl.”
Köyünün adı kayıtlarda Korucuk, çevrede de Bahçe Obası olarak geçer. Ama halk kültürü araştırmacıları o olaydan sonra hep Kırtıl Köyü adını kullanırlar. Kırtıl Samahı, Kırtıl Davulu, Kırtıl Mengisi. 1990’lı yıllarda Korucuk Mahallesi köy tüzel kişiliğini alırken de bu tanınma gerekçesi ile Kırtıl Köyü adını alır.
1980’li yıllarda yörede birçok isim değiştirilirken, Kırtıl Tepesinin adı Çelik Tepe olur. Orman İşletmesi haritalarında Çelik Tepe adı konsa da, yöre buraya Kırtıl Dağı, Kırtıl Dede derler.
Geçmiş dönemde askeri birlik, Orman İşletmesi gözetleme ve haberleşme istasyonu yer alır. Son yıllarda baz istasyonları da buraya kuruldu. Erdemli, Mut, Gülnar, Anamur dağlarını, ormanını görme olanağı var. Özellikle çocukluğumda burada geçen 5 yıl boyunca annemin, babamın “Alo ateş var” benim usumda kalan “Alo akaş var” deyimi aklımdan çıkmaz.
Hatta rahmetli babam Hızır Üçyıldız, Akdeniz’de çıkan yangını ihbar eder. Önce kızarlar, ama sonra da maaşına 25 lira zam yaparlar. Yolcu gemisi ile yakıt tankeri çarpışır, yakıt denizin üstünde büyük yangın gibi görünür.
1990’lı yıllarda Kırtıl Köyü kurulunca, orman kesim işi ile uğraşan 5 kişi Adana İdare Mahkemesine dava açtılar, biz yeni köy kurulmasını istemiyoruz, dediler. Mahkeme köy kuruluşunu iptal etti. Daha sonra Danıştay’a açılan dava sonucunda tekrar Kırtıl Köyü tüzel kişiliğine kavuştu.
Kurucu Muhtar rahmetli Hasan Gündoğdu, orman koruma memurluğundan ayrıldığı için orman mevzuatını çok iyi biliyordu. İlk işi Köy sınırları içinde ve özellikle Kırtıl dağında orman kesim işi yapılmaması için Koruma Kurullarına müracaat etti. Gerekçe olarak; doğanın bozulmaması, özellikle köyde yer alan kaynak suyunun kurumaması gösterildi.
Eğer bunu yapmasa o 5 kişi Kırtıl Dağında orman dokusu bırakmayacaklardı.
Kırtıl Dede türbesinde ziyaret sırasında Milas’ta Akbelen ormanlarını düşündüm. Orada da doğa dengesi bozuluyordu. Özellikle Bodrum, Milas gibi yerleşim yerlerinin su kaynakları tehlikeye girmeye başlayacaktı. Şimdi bu kaygı ile ormanına sahip çıkan İkizköy halkına hak veriyoruz. Ama yargı kararlarına uymayan bir ikili şirket, termik kömürü ile aklını bozanlar. Ve onların arkasında devlet.
Ormanı koruyacak olan ormancı, kolluk gücü, mücadele edenlere karşı, mücadele edenlere gaz, su sıkıyor. Hatta içeri tıkılıyor. Ülkede doğa severler ayağa kalkmış, akın akın desteğe gidiyorlar. Bir Gezi Parkı da Akbelen’de oluşmaya başladı bile.
Yöneticiler bunu görüp, biraz önce orada ağaç kesimini durdurmaları için Kırtıl Dede’den, Yüce Tanrıdan niyaz ettim. Kabul eder mi, etmez mi, bilmem. Biz Tanrıya dua ederken elimiz ile başımız ile ona dokunuruz. Bu dokunduğumuz yer Tanrı’dır. Kırtıl Dede yüksek yerde bu dileği görür. Onun için Tahtacı Obası kendine en yakın yerde bir ermişi pir kabul eder, yoksa kendileri bir makam yapar, oraya niyaz eder. İşte 19 yy. bu yöreye gelen Tahtacı Obası Krıtıl Dede’yi pir kabul etmiştir.
Eşim Nuran Üçyıldız dedi ki; “Kömür, elektrik, akaryakıt ithal edilir; ama bir canlı 100 yaşında ağaç asla ithal edemezsin.”
Yangın götürdü, şimdi kömür için ağaçlar kesiliyor. Yarın o bölgede ağaç kalmayacak, su kaynakları kuruyacak. Zaten bu yıl bunu hissetmeye başladık. Kar yağmayınca su gözleri kurudu. Su işletmelerine kızıyoruz. Büyükşehir belediyelerine kızıyoruz. Esas sorun iklim krizi, doğaya sahip çıkma.
Ey yönetenler size sesleniyorum. Gelin doğanın sesine kulak verin, ağaç kesimine dur deyin. Bu vebal sizin omzunuzdan hiç düşmez.
Ey Tanrım sana Kırtıl Dede’den niyaz gönderdim. Bu yönetenlere akıl fikir ver. Doğamıza dokunmasınlar. Şu küçük Kırtıl Köyü muhtarı kadar akıl fikir ver. Hasan Gündoğdu sen haklı çıktın. Seni her zaman saygı ile anacağız. Aydınlık içinde ol.