Mut Çıtlık Doğa Gezginleri (ÇIDOG), yaz sezonunun ardından doğa yürüyüşlerine yeniden başladı. 117. etkinliğini gerçekleştiren Mut ÇIDOG, Karaman-Mut arasındaki 2 bin 500 yıllık tarihi Pers Yolu’nun bir bölümünü yürüdü. İlçemiz iş insanlarından, kanyon sporcusu ve lisanslı dağcı Bukay İnce ve eşi Emine İnce’nin rehberliğinde gerçekleştirilen doğa yürüyüşüne 34 doğa gezgini katıldı. Mut ÇIDOG bu etkinlikle, tarihi Pers Yolu’nda kitlesel olarak yürüyen ilk doğa grubu oldu.
Hafta sonunda düzenlenen Pers Yolu doğa yürüyüşü için Mut Karacaoğlan Çınaraltı Parkı’nda buluşan doğa gezginleri, iki dolmuşla, yürüyüşün başlayacağı Karaman’ın Mut çıkışına hareket etti. Başlangıç noktasında toplanan gruba, rehber Bukay İnce tarafından Pers Yolu’nun tarihi ve yürünecek güzergah hakkında bilgiler verildi.

İnce: “Pers Yolu 2 bin 500 yıllık bir yol.”

Pers Yolu’nun 2 bin 500 yıllık bir yol olduğunu söyleyen Bukay İnce, “2 bin 500 yılık bir yol. İnsanlığın yürümeye başladığı ilk günden bu yana, hemen hemen aynı yollar kullanılıyor. Çok az değişmiş. Dünyaya Persler hakim olduktan sonra ticaret yollarını yol haline getirmişler. Yani her türlü aracın geçebileceği yol haline getirmişler. Onun için biz bu yollara Kral Yolu diyoruz, Pers kralı tarafından yapıldığı için. Esas ana güzergahı bu yolun Akdeniz’den başlıyor, Pers başkenti Persia’ya kadar gidiyor. Eskişehir’den ayrılan bir kolu Konya, Karaman, Mut, Silifke ve Kıbrıs’a uzanıyor. Burası da tali bir yol.” dedi.

“7-8 yıl keşif çalışmasını yaptık.”

Kayıp Sibila antik kentini araştırırken bu yolu keşfettiğini belirten İnce, Pers Yolu’nun tarihsel geçmişi hakkında şu bilgileri verdi: “Günümüzden 2 bin 500 yıl önce kullanılır hale getirilmiş, eski patikaların geliştirilmiş hali olan bir yoldur. 2 bin 500 yıldır bugün de dahil olmak üzere taşıt ulaşımına da açık olan, aktif bir yoldur. Bu haliyle de sportif amaçlı kullanılan yolların yol diyebileceğimiz tek olanıdır. Dünyada tek olanıdır. Kayıp Sibila antik kentini araştırmak için çıktığımız esnasında Pers Yolu’nu keşfettik. Sibila’nın araştırması içinde Pers Yolu karşımıza çıktı. Baktık ki çok değerli bir yol. Bunun 7-8 yıl keşif çalışmalarını yaptık. Yol hattının değişik güzergahlarını takip ederek, tam yolu keşfetmeye çalıştık. Bu yıl itibariyle tam yolu keşfettik. 2 bin 500 yıl önce yürünen yoldan yürüyoruz. Kitlesel anlamda Pers Yolu’nun ilk büyük katılımlı yürüyüşüdür. Ve bu çok büyük keyif verici bir şey. Eminim bu sayede Pers Yolu’nu kendi bölgemize, Karaman ve Mut bölgesine, gerekse de Türkiye’ye ve Dünyaya duyurmaya çalışacağız. Pers Yolu’nun önemli bir özelliği de 3. Haçlı Ordularının da bu yoldan geçmesi. Friedrich Barbarossa komutasındaki 100 bin kişilik Haçlı Ordusu, tahminim Anadolu’daki 10 bin kayıplarından sonra 90 bin kişi olarak bu yoldan geçti. Yıl 1189, 3. Haçlı Seferi. Yolun böyle bir tarihsel hikayesi var.”

“Pers Yolu yaşayan bir yol.”

Pers Yolu’nun yaşayan bir yol olduğunu söyleyen İnce, “Bu tip yolların örneklerinden biri Likya yolu ve Kayra yoludur. Ancak buralar halen patikadır. Bir araç geçemez o yollardan, insanlar tek sıra halinde anca geçerler. O gündür bugündür de bu yol var. Bugün de aktif olarak kullanılıyor. Diğer yollardan, Kayra yolu gibi Likya yolu gibi yollardan ayırt edici özelliği de budur; yani yaşayan bir yoldur.” dedi.
Yola adını veren Perslerden de bahseden İnce, “Persler kimdir? Günümüzden 3 bin 500 yıl önce Dünyaya hakim olan, yeryüzünün gelmiş geçmiş en büyük imparatorluğudur. Ve Türkler bu imparatorluğun içinde, hem yönetsel anlamda, hem de fiziksel anlamda çok büyük yer tutarlar. Yani bizzat yönetirler Pers İmpartorluğu’nu.” şeklinde konuştu.

“Pers Yolu’nu kitlesel anlamda ilk Çıtlık yürüyor.”

Eşi Emine İnce’yle birlikte Pers Yolu’nu 8 yıldır yürüdüklerini kaydeden Bukay İnce, “Benim kadar o da bu yolu bilir. Bugün de bizim liderimiz olacak, bize yolu o gösterecek. Bu bizim geleneğimizdir. Hem kadın olduğu için onu yüceltiyoruz. Bu yolu yürüyenleri onore eden en güzel şey; bu yolu kitlesel anlamda ilk defa Çıtlığın yürüyor olması. Bundan dolayı da sevinçliyim. Çünkü bir yerde de Mut’un yolu bu bir anlamda. İlk defa Mut’un doğa grubunun yürüyor olması da çok güzel bir şey. İyi yürüyüşler diliyorum herkese.” diyerek sözlerini sonlandırdı.
Bukay İnce’nin bilgilendirmesinin ardından, doğa gezginleri yürüyüşe başladı. Emine ve Bukay İnce rehberliğinde başlanan doğa yürüyüşünde gezginler, yaklaşık 7 km’lik bir yürüyüşle Karaman’ın Dere Mahallesi’ne ulaştı. Gezginler, Dere’de bulunan ve kiliseden çevrilen Dere Köyü Camii’ni (Fisandon Kilisesi) ziyaret etti. Ziyaretin ardından yeniden yola koyulan gezginler, yaklaşık 1 km. mesafedeki Gödet Barajı yakınlarındaki piknik alanında yemek molası verdi. Piknik alanında yenilen yemeğin ardından, Karaman’dan gelen ses sanatçısı Ali Aksoy, katılımcılara bağlamasıyla türküler söyledi. Burada ayrıca, yürüyüşe Avusturya’dan katılan İbrahim Arı tarafından Viyana Çikolatası ikram edildi. Yemek molasını tamamlayan doğa gezginleri, tekrar yola koyuldu. Yaklaşık 4 km. daha yürüyen gezginler, Yedi Göz mevkisine ulaştı ve burada doğa yürüyüşü sonlandırıldı. Pers Yolu’nun bir bölümündeki doğa yürüyüşünü tamamlayan gezginler, araçlara binerek Mut’a geri döndü. Öte yandan, Mut ÇIDOG’un Pers Yolu’ndaki doğa yürüyüşü, araştırmacı-yazar ve belgesel yapımcısı Musa Kaplan tarafından da kayda alındı.
Tarihi bir yolda ilk kez yürüyen bir doğa grubu olmanın mutluluğunu yaşadıklarını belirten Mut Çıtlık Kültür Sanat Dergisi sahibi ve grup yöneticisi Nihat Mustul; Karaman’dan ses sanatçısı Ali Aksoy’a ve tüm katılımcılara teşekkür etti. Pers Yolu yürüyüşüne katılan doğa gezginleri de, çok güzel bir gün geçirdiklerini ifade ederlerken, emeği geçenlere teşekkürlerini ilettiler.
Mut ÇIDOG’un Pers Yolu yürüyüşüyle ilgili fotoğraflara, sosyal medyada facebook/MUT ÇITLIK DOĞA GEZGİNLERİ sayfasından ulaşılabilir.